Wouter,
je uitspraak is zowel waar als relevant.
De meeste bedrijven baseren zich nog steeds op de near-composability van H. Simon, een organisatiemodel dat werkt, maar alleen voor korte-termijn doelstellingen. Een bedrijf is complexer dan wat near-composability kan aanreiken. “no gluing together of partial studies of a complex nonlinear system can give a good idea of the behaviour of the whole”.
Vele bedrijfsleiders hebben aangeleerd de verstrengeling van complexiteit (complexity) te ontvluchten door ze om te vormen in een groot aantal onafhankelijke, maar samenwerkende delen (complicated). Hierdoor wordt de werkelijkheid van het terrein vaak ontkend.
Vaak heeft deze voorkeur voor een abstractie, en de ontkenning van de eigenheid van het terrein desastreuze gevolgen, die worden weggestopt achter specialisaties met duidelijke begrenzingen.
Inzichten van het aanpassingsvermogen van ecosystemen leren ons de risico’s van faling door onbeslistheid of rigiditeit, ten gevolge van de verkeerde evenwichten tussen veerkracht en efficiëntie. De informele communicatie (koffie..) is vaak de overleving om het te veel aan efficiëntie kort te sluiten of te grote veerkracht toch te laten beslissen.
Ook in onze eigen individuele gedachten en beslissingen zijn deze “valse opdelingen” ook aanwezig. De beste adviezen om inzichten samen te brengen blijven: ga even wandelen, of slaap er eens over. Dit is ook van toepassing ook voor sociale interacties, en hoe deze de oude structuren kunnen overwinnen.
Al deze wetenschappelijke inzichten vanuit de kern van onze beslissingsprocessen gelden ook voor onze verhalen en schalen op tot ecosystemen. Ze kunnen samengebracht worden in een eenvoudig advies:
- bestudeer het terrein en de context, vrij van een voorspelling hoe het zou moeten
- dan komt eenvoud, analyseer de data en observaties zonder oordeel. Vermijd af te toetsen aan modellen en verwachtingen.
- voeg alleen extra structuur en complicaties toe als het nodig is om “verassingen” te verminderen.
Om deze regels te realiseren, moet soms overgaan tot “kill your darlings”
Dit ondergeschikt maken van het eigen model over hoe het “zou moeten zijn”, en bereidheid om de context (het verhaal, het terrein) te beluisteren, is bewezen effectief te zijn voor een goede samenhang en -werking.
Deze adviezen zijn in lijn met de leidende theorie over intelligentie (van eencelligen, het individu en verder tot ecosystemen). Intelligentie steunt op een model om verassingen in de realiteit minimaal te houden.
Dit nieuwe model is tegengesteld met wat de inzichten van verlichting ons boden, of zoals JSB ons vertelt: “we have moved from the age of enlightenment to the age of entanglement”
Wat ik hier aanreik, zijn inzichten die wetenschappelijk ondersteund zijn, en al een aantal jaren in een bredere gemeenschap gekend zijn. Als afsluiter nog een quote van JSB uit Design Unbound
“Different from top-down strategic plans, which organize phased management of an operational pathway aimed at a goal, or tactical responses that create incremental improvement —both of which have value under conditions that are stable, knowable, and hierarchically organized— ecologies of change are specifically useful for working on complex problems and shaping change in a white water world.”
– JSB in Design Unbound
Surtil : 